Geniz Eti Ameliyatı

Doç. Dr. Bilal SİZER

Geniz Eti (Adenoid) Nedir?

Geniz eti ya da adenoid, burun boşluğunun arkasındaki üzüm salkımına benzer doku kütlesine verilen addır. Lenf düğümleri gibi geniz etleri de bağışıklık sisteminin bir parçasıdır ve aynı tip dokudan yapılır.

Burundan giren bakteri ve virüs cinsi mikropları yakalar ve vücudun mikroplarla mücadele etmesine yardımcı antikorların üretilmesini sağlar. Geniz etinin sorun yaratması için burundan hava geçişini kesintiye uğratacak veya kulağı havalandıran östaki borularının ağzını kapatacak boyutlara ulaşması gerekiyor.

Vücudun savunma sistemlerinin de bir parçası olan geniz eti, çocuğun daha sık enfeksiyona yakalanmasına neden olabilir. Geniz eti, bakteriyel tabakanın gelişmesiyle beraber vücut için bakteri kaynağı haline gelebilmektedir. Büyüyen geniz eti, burun havayolunun tıkanmasına sebep olur ve burun solunumu yapılmasını olanaksız kılar.

Beyaz kan hücreleri, vücuttaki yabancı istilacılara tepki vererek adenoidler ve diğer lenfoid dokularda dolaşır. Herkesin doğumda ve çocukluk döneminde adenoidleri vardır, ancak ergenliğe doğru ilerlerken küçülmeye başlarlar. Yetişkinlikte çoğu insanın geniz etleri kaybolmuştur.

Eğer çocuğunuzda sık tekrarlayan geniz eti büyümesi ya da geniz eti iltihabı mevcutsa, geniz eti ameliyatı yapılması önerilebilir. Çocuklar, geniz eti alındıktan sonra daha sık hastalanmazlar çünkü vücutta aynı görevi yerine getiren başka dokular açığı kapatabilmektedir.

Geniz Eti Nedenleri Nelerdir?

Adenoidit

Genellikle bakteri ya da virüslerden kaynaklı geniz etinin enfeksiyonlanması.

Büyümüş Adenoidler

Çocuklarda, enfeksiyon veya bilinmeyen sebeplerle geniz eti (adenoidler) büyüyebilir. Çok büyük adenoidler nefes almayı veya mukus akışını sekteye uğratabilir.

Tıkayıcı Uyku Apnesi

Uyurken genişlemiş geniz eti boğazdan hava akışını aralıklı olarak engelleyebilir. Bu, bir kişinin birkaç saniyeliğine nefes almayı durdurmasına ve her gece birkaç kez ortaya çıkmasına neden olabilir.

Kulak Enfeksiyonları (Otitis)

Çocuklarda genişlemiş geniz eti, sıvıyı kulaklardan boğaza boşaltan östaki borularında tıkanma meydana getirebilir. Bu tüpler boşaltılamazsa, tekrarlayan kulak enfeksiyonları yaşanabilir.

Geniz Eti Belirtileri

Geniz eti büyümesi vakalarında çeşitli semptomlara rastlanabilir:

Burundan nefes almada güçlüğe bağlı sürekli ağızdan nefes alma
Genizden konuşma
Nefes alırken duyulan hırıltı
Uyku sırasında horlama
Uyku esnasında birkaç saniye süreyle nefesini tutma (Uyku apnesi)

Belirtilere şahit olan ailelerin, çocuğun uykuda olduğu esnada video çekmesi, doktorun teşhis edebilmesi adına önemli derecede yarar sağlamaktadır.

Geniz Etinin Sebep Olabileceği Rahatsızlıklar

Duyma kaybı
Horlama ve uykuda solunum durması
İdrar kaçırma
Orta kulak iltihabı
Sinüzit
Huzursuz uyuma
Gelişme geriliği
Büyüme hormonunda meydana gelen değişikliklere bağlı gelişen büyüme sorunları
Yüzde oluşabilen şekil bozuklukları
İştahsızlık
Dikkat dağınıklığı
Kaliteli uyku uyuyamayan çocuklarda görülen hiperaktivite ve davranış bozuklukları
Okul hayatında başarısızlık
Kronik sinüzit ve geceleri sonu gelmeyen öksürük atakları
Ağızdan alınan nefes alışverişleri sebebiyle vücuttan sıvı kaybı ve meydana gelen ağız kokusu
Ağız solunumuna bağlı olarak gelişen diş çürükleri
Burun kanaması

Geniz Eti Tanı Yöntemleri Nelerdir?

Endoskopi

Ucunda ışıklı bir kamera bulunan küçük, esnek bir tüp buruna ve boğaza yerleştirilir ve geniz etlerini görebilmesi sağlanır.

Bilgisayarlı Tomografi(CT)

Bir CT tarayıcısı birden fazla X ışını alır ve bilgisayar, sinüslerin, burun boşluklarının ve geniz etinin ayrıntılı görüntülerini oluşturur.

Manyetik Rezonans Görüntüleme (MRI)

Burun geçişlerinin, sinüslerin ve adenoidlerin oldukça ayrıntılı görüntülerini oluşturmak için yüksek güçlü mıknatıs ve bilgisayar kullanılır.

Geniz Eti Tedavileri

Çocuklarda geniz eti tedavisi, ilk önce antibiyotikler yardımıyla başlanır. Eğer geniz eti iltihaplı değilse, doktorunuz bir süre beklenmesini tavsiye edebilir çünkü geniz etinin boyutlarında meydana gelecek bir miktar değişiklik normaldir. Ayrıca zamanla çocuğunuzun geniz eti kendiliğinden küçülebilir.

Çocuklarda ilaç tedavileri ile giderilemeyen burun tıkanıklığı, ağız açık uyuma, horlama, orta kulak iltihabı gibi semptomların varlığında geniz eti büyüklüğü araştırılmalıdır. Yapılan inceleme ve değerlendirme neticesinde hava yolunda daralma mevcutsa cerrahi operasyona karar verilebilir.

Antibiyotikler

Antibiyotikler bakterileri öldürür ve bakterilerin neden olduğu sinüs veya kulak enfeksiyonlarını iyileştirir.

Adenoid Cerrahisi (Adenoidektomi)

Geniz etinin (adenoidlerin) diğer sağlık sorunlarına neden olacak kadar büyük olduğu durumlarda, adenoidleri çıkarmak adına cerrahi operasyon gereklidir.

Geniz Eti Ameliyatına Hangi Durumlarda Karar Verilir?

Hekiminiz, nefes alma güçlüğü, uyku apnesi, sık sık tekrarlanan geniz eti iltihabı, konuşma bozukluğu mevcut olduğu takdirde geniz eti ameliyatı yapılmasını önerebilir.

Ayrıca medikal tedavilere rağmen geçmeyen, en az 3 ay tıkayıcı hava yoluna neden olan enfeksiyonların tedavisi cerrahi yöntemlerdir.

Geniz eti ameliyatı, yaklaşık 20 dakika süren, kesi gerektirmeyen basit bir ameliyattır. Etkin ve düzgün cerrahi kullanılarak çıkartılmış geniz etinin, tekrarlama olasılığı söz konusu değildir.